Ngayong Araw sa Kasaysayan ng Pilipinas, (Mayo 26) Ipinanganak si Felipe Agoncillo sa Taal, Batangas

(Felipe Agoncillo after a painting by Felix Resurreccion Hidalgo, 1899)

Noong Mayo 26, 1859, si Felipe Agoncillo, na isinasaalang-alang bilang unang diplomat ng Pilipino na itinalaga ng Pamahalaang Rebolusyonaryo na nangangampanya para sa pagkilala sa kalayaan ng Pilipinas ng mga dayuhang bansa, ay isinilang sa Taal, Batangas.

Si Agoncillo, bilang isang napakatalinong abogado na nakakuha ng perpektong iskor sa Bar examination, ay itinalaga ni Heneral Emilio Aguinaldo upang mag-lobby sa mga banyagang entidad na ang mga Pilipino ay mahuhusay na sibilisadong tao at may kakayahang mapanatili ang isang matatag na gobyerno.

Noong huling bahagi ng 1898, si Agoncillo ay nagtungo sa Estados Unidos at nag-file ng petisyon pagkatapos ay hinimok ang pagkilala sa kalayaan ng Pilipinas, ngunit tumanggi ang Pangulo ng Estados Unidos na si William McKinley na huwag pansinin ang kanyang apela.

Matapos hindi pansinin ng pangulo ng Estados Unidos, si Agoncillo ay nagtungo sa Paris sa bansang Pransya upang ipakita ang dahilan ng Pilipinas sa pagpupulong ng kapayapaan sa pagitan ng Espanya at Amerika, kung saan gaganapin ang pagpupulong upang pag-usapan ang Cuba at Pilipinas. Sinubukan ni Agoncillo na magsumite ng isang memorandum ngunit muling nabigo. Ang mga tao sa likod ng pagpupulong ay hindi nais na magkaroon ng anumang opisyal na pakikitungo sa kanya. Noong Disyembre 10, 1898, matagumpay na nilagdaan ang Kasunduan sa Paris.

Dalawang araw matapos ang paglagda sa Treaty of Paris, bumalik si Agoncillo sa Estados Unidos at pinagsikapang hadlangan ang pagpapatibay ng kasunduan ng Amerika. Bagaman pirmado ito ng mga komisyonado, hindi pa ito naaprubahan ng Senado ng Estados Unidos. Nagsampa siya ng isang memorandum sa Estado upang ipahayag na ang mga Pilipino ay dapat kilalanin ng Estados Unidos.

Noong 1907, siya ay inihalal upang kumatawan sa lalawigan ng Batangas, bukod sa iba pa, sa Assembly ng Pilipinas.

Siya ay hinirang bilang Secretary of Interior noong 1923 sa panahon ng administrasyon ni Gobernador Heneral Leonard Wood at ipinaglaban ang para sa Pilipinisasyon ng serbisyo sa gobyerno.

Namatay siya noong Setyembre 29, 1941 sa edad na 82

Source: Kahimyang Project